Middeleeuwse ruïnes Ename opnieuw bedekt met aarde om afbrokkeling en overwoekering te voorkomen

Op de erfgoedsite in Ename, in Oudenaarde, komt er opnieuw een laag aarde op een deel van de restanten van een historische 11e-eeuwse abdij. Onder meer door overwoekerende plantengroei is dat deel in slechte staat. "Door het te bedekken met aarde, kunnen we het beter bewaren", verduidelijkt David Coppens (N-VA) van de provincie Oost-Vlaanderen.

VRT Radio 2 - Mathieu Verstichel

Begin mei is de provincie gestart met de volledige renovatie van de erfgoedsite in Ename. De fundamenten van de middeleeuwse abdij worden er verstevigd. Eén probleem: een beperkte zone langs de Schelde is er zo slecht aan toe dat renovatie niet meer realistisch is. "Bedekking met aarde is de enige optie", aldus Coppens.

"De restanten van de abdij worden al decennia blootgesteld aan weer, wind en plantengroei en dat specifieke deel is daardoor heel broos en kwetsbaar geworden. We willen dat dat unieke erfgoed in de toekomst nog bestaat, dus daarom hebben we ingegrepen."

Systeem van 'softcapping'

Volgens Coppens heeft de provincie bewust gekozen voor 'softcapping'. Dat is een conserveringstechniek waarbij ruïnemuren of archeologische muurresten worden afgedekt met levende planten en een aardelaag, in plaats van met harde materialen zoals cement of steen.

Door de muren te bedekken, maakt de provincie een klein stukje erfgoed voor lange tijd onzichtbaar voor bezoekers. "Ik begrijp dat sommige mensen dat jammer zullen vinden, daarom dat we de contouren van die muren wel zichtbaar maken op de grondlaag. Je zal de totale reikwijdte van de abdij dus blijven zien." 

Nog maatregelen

Niet alleen plantengroei en weersomstandigheden hebben de abdijmuren broos gemaakt, ook wederkerend vandalisme speelde een aanzienlijke rol. Dat probleem wordt sinds kort gemonitord met veiligheidscamera's. 

Bij de bekendmaking van de renovatieplannen verduidelijkte Coppens ook dat er duidelijkere voetpaden komen, zodat mensen minder vaak op de restanten zelf wandelen. Tegen het einde van de zomer moet de eerste fase van de renovatie klaar zijn. Dan wordt opnieuw een budget vrijgemaakt voor het vervolg ervan.

--

Op de archeologische site van Ename liggen de fundamenten van de Sint-Salvatorabdij, een middeleeuwse abdij die gesticht is in 1063 op de resten van een keizerlijke burcht. De abdij was ooit een religieuze en economische hotspot aan de grens van het Heilig Roomse Rijk.

De abdij kende een bloei in de 12e en 13e eeuw, maar werd later verwoest tijdens de Beeldenstorm en door Franse revolutionairen in beslag genomen. Vandaag wordt ze beheerd door de provincie Oost-Vlaanderen en maakt ze deel uit van het Archeopark Ename, waar bezoekers de ruïnes kunnen ontdekken.